Ҳаётий воқеа

Дилдора (исми ўзгарган)ни кўриб аввалига танимадим. Уни бундан анча йиллар олдин кўргандим. Ишни дебми ёки ҳаёт ташвишлари боисми ўзини анча олдириб қўйибди. Дилдора мени кўриши биланоқ кўзларидаги ёшларни тиёлмади. Ундан бунинг сабабини сўраганимда шоша-пиша бошдан кечирганларини сўзлай кетди.

Бундан бир йил олдин Россияга ишлагани кетгандим. Кўп йиллардан бери ўзим ишлаб келган Москва шаҳридаги ошхоналардан бирида ишлардим. Аввалига ишим жуда яхши бўлди. Ошхона эгаси оилавий шароитим унчалик яхши эмаслигини билгани боис кўпинча менга ёрдам берарди. Бу ўзим билан бирга ишлайдиганларга ёқмаслигини бора-бора сезиб қолдим. Шунда ҳам улар билан муомаламни ўзгартирмадим. Чунки уларнинг бари ҳамюртларим эди. Ҳар қандай шароитда ҳам ўз ҳамюртларимга суянардим. Бегона жойда бир-биримизни қўллашимиз кераклигига қаттиқ ишонардим. Шу боис улар билан жуда яқин муносабатди бўлардим.

 

Лекин бир воқеа сабаб бир миллатга мансуб инсонларни бир-бирига шунчалик муносабатда бўлиши менга қаттиқ таъсир қилди. Бир куни ишдан келганимдан сўнг кечга эшик тақиллаб қолди. Ким экан деб ўйладим, чунки бу ерда ишхонадагилардан бошқа танишларим йўқ эди. Эшикни очганимда бир йигит зарб билан кириб келди ва мени ичкарига итариб эшикни қаттиқ ёпди. Тушунмай қолдим. Кейин эсладим бу йигит ҳамюртимиз бўлиб, ошхонага кириб юрарди. Ундан нимага келганини сўрадим. У эса менга сен билан “Бир ўтирай” деб келдим деди. Ўзимдан анча ёш бўлган йигитнинг сенсираб гапириши ёмагани боис қаттиқроқ гапирдим. Шунда у менга зўрлик ишлатиб шаънимни булғайдиган ҳаракатларни амалга оширди.

Нимага бундай бўлганини, қандай қилиб мен билан бунақанги ҳолат содир бўлганини тушунмай карахт аҳволга тушиб қолдим. Ўйлаб кўринг, оилали, фарзандлари бўй етиб қолган аёлга нисбатан ёш бир йигитнинг, энг ёмони ўз ҳамюртининиг шундай ҳақоратомуз ишни содир этгани, бу даҳшат эди. Энг ёмони кейин бўлди. Йигит қандай келган бўлса шундай тезлик билан чиқиб кетди. Эртасига бир амаллаб ишга борганимда мени бу ерда “совға” кутиб турган экан. Йигит бўлган воқеани телефонига ёзиб олган экан, ишхонадагиларга тарқатиб юборибди.

Ошхона хўжайини мени хонасига чақириб мендан бундай ишни кутмаганини, тезда ишдан бўшашим кераклигини айтди. Йиғладим, ялиндим. Айбим йўқлигини, воқеа аслида қандай бўлганини айтиб ёлворсамда эшитишни ҳам истамади. Шу тариқа мен билан ҳисоб-китобни амалга оширди ва зудлик билан кетишимни тайинлади.

 

Кетар пайтимда яна бир ҳолат мени даҳшатга солди. Ишчилар билан хайрлашиб кетар чоғимда уларнинг ичида мен билан яқинроқ бўлгани аслида бу ишларни менинг ғам-ташвишларимни, муаммоларимни яхши билган, шу вақтгача мен билан бир дастурхонда нон-туз еган шерикларим қилган экан. Улар йигитни ҳам атайин ёллаб, мени ишдан кетишимни уюштиришган экан. Эшитиб уларни шунчаликка боришига ишонмадим, лекин ҳеч нарса деёлмай чиқиб кетдим. Ўз ҳамюртларимнинг бундай жирканч ишларидан карахт аҳволга тушиб қолгандим.

Шундай қилиб Ўзбекистонга қайтдим. Келганимга бир ойча бўлди. Ўша йигитнинг қаерлик эканини билдим. Ундан ўч олмоқчи бўлдим. Лекин, яна ўйладим. Шундай қилдим ҳам дейлик, мени гапимга бошқалар ишонармикан. Кейин турмуш ўртоғим, фарзандларимнинг юзига қандай қарайман. Катта қизимни узатганман, қудалиман. Ўғлимни уйлантириш керак, кенжа қизимни ҳам бўйи етиб қолган. Шуларни ўйлаб фикримдан қайтдим. Лекин шу вақтгача бу дард менга шу қадар азоб бердики, ҳозир сизга айтиб салгина дардим енгиллашгандай бўлди,- дейди сўҳбатдошим кўзёшларини арта туриб.

Аввал айтганимдек бу аёлни олдиндан яхши билганим учун унинг гапларига ишондим. Унинг кўзларидан бу яққол кўриниб турарди. Лекин менга қаттиқ азоб берган нарса бошқа масала.

Наҳотки мусофирликда яшаётган ҳамюртларимиз бир-бирига ёрдам бериш, ҳолидан хабар олиш ўрнига ўз миллатига хиёнат қилса. Ўзбекчилигимизда маҳалладош қизларига бошқа маҳалла йигитларининг ноўрин муомаласи шу маҳалла йигитларнинг ҳамиятига қаттиқ тегади. Шундай экан, ҳар бир ўзбек йигити, эркаги борки бошқа бир қизни, бир аёлни ўз синглиси, опаси, онаси сингари тасаввур қилиши ва унинг ор-номусини ўзини номуси каби ҳимоя қилиши керак эмасми аслида. 

Исломда ҳам аёлларнинг ҳақ-ҳуқуқлари, шаъни билан боғлиқ масалалар таъминлаб берилган. Бежизга Қуръони Каримдаги суралардан бирининг номи “Нисо”, яъни “Аёллар” номи билан аталмаган. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи вассалам ҳам аёлни улуғлаш, унинг шаънини, ҳақ-ҳуқуқларини белгилаб беришда бутун инсониятга ибрат ва намуна бўлганлар. 

      Динимизда аёл- она, опа, сингил, қиз сифатида улуғланади. Ислом- менинг диним, Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом-менинг Пайғамбарим, деган киши борки, аёлни эъзозлаши лозим.

         Оиласи шаънини ҳамма нарсадан устун қўйиб, машаққатлар билан бўлсада ўзга юртларда фарзандларининг ризқи-насибасини териб юрган ориятли аёлларимизнинг ожизликларини суиистеъмол қилаётган айрим андишасиз эркакларнинг юқоридаги каби ҳаракатлари миллатимизга, динимизга тўғри келадими? 

           Ҳар нима бўлганда ҳам бир миллат вакиллари ҳар қандай шароитда ҳам бир-бирларини қўллаб-қувватлаши, ўз миллати аёлини ҳимоя қилиши лозим.

         Хулоса қилиб айтганда, ўзлигимиздан, маънавиятимиздан, миллий қадриятларимиздан узоқлашмайлик. Балки бугунги кунда бошимизга тушаётган синовлар ҳам шулар боисдир. Оила устуни бўлган эркаклар, ҳар бир ўзбек аёли кимнингдир мунис онаси, опа-синглиси, вафодор жуфти эканлигини унутмасалар мақсадга мувофиқ бўларди.

 Ҳилола ЭРГАШЕВА